انواع فیلتر تصفیه هوا و تجهیزات تصفیه هوا
تجهیزات و فیلترهای تصفیه هوا نقشی کلیدی در بهبود کیفیت هوای داخل ساختمان‌ها دارند و بخش اساسی سیستم‌های تهویه مطبوع به شمار می‌روند. این تجهیزات می‌توانند به صورت مستقل یا به عنوان بخش‌هایی از دستگاه‌های هواساز مورد استفاده قرار گیرند، و هر کدام به شیوه‌ای خاص به بهبود عملکرد سیستم تهویه کمک می‌کنند.
فیلترهای تصفیه هوا انواع مختلفی دارند، از جمله فیلترهای HEPA که برای جذب ذرات ریز معلق در هوا بسیار مؤثر هستند، تا فیلترهای کربن فعال که به از بین بردن بوها و مواد شیمیایی کمک می‌کنند. این فیلترها می‌توانند به صورت مجزا نصب شوند یا در ترکیب با دیگر اجزای سیستم تهویه مثل هواسازها، به بهینه‌سازی کیفیت هوای داخلی بپردازند.
در دستگاه‌های هواساز، فیلترها به عنوان بخش‌های مهمی از سیستم عمل کرده و به تصفیه هوای ورودی کمک می‌کنند، در حالی که در سیستم‌های تهویه مطبوع اختصاصی، فیلترها به طور جداگانه نصب شده و وظیفه تصفیه و پاک‌سازی هوا را بر عهده دارند. انتخاب و نصب صحیح این تجهیزات می‌تواند به کاهش آلرژی‌ها، بهبود کیفیت زندگی و ایجاد محیطی سالم‌تر و راحت‌تر کمک کند.
مطالعه بیشتر: تاسیسات موتورخانه
تجهیزات تصفیه هوا
در سیستم‌های تهویه مطبوع، وظیفه تأمین هوای پاک و عاری از آلاینده‌ها به تجهیزات تصفیه هوا واگذار می‌شود. این تجهیزات به صورت‌های مختلف و با تکنیک‌های گوناگون برای حذف آلودگی‌ها از هوا طراحی شده‌اند. برای حذف ذرات بزرگتر مانند گرد و غبار و ناخالصی‌های جامد، فیلترهای خشک و ایرواشرها به کار می‌روند. این فیلترها به طور مؤثر ذرات معلق در هوا را جذب و به دام می‌اندازند.
برای مقابله با ذرات ریز مایع معلق، افزایش دما می‌تواند مؤثر باشد. این روش باعث تبدیل ذرات به بخار می‌شود که سپس می‌تواند به راحتی از هوا خارج شود. به علاوه، برای حذف بخارها و گازهای سمی، روش‌های تراکم و تقطیر به کار می‌روند که به تفکیک و حذف این گازها کمک می‌کند.
فیلترهای شیمیایی و اشعه فرابنفش نیز در از بین بردن میکروب‌ها و باکتری‌های بیماری‌زا نقش مهمی دارند. فیلترهای شیمیایی با جذب آلاینده‌های شیمیایی و اشعه فرابنفش با کشتن میکروب‌ها به بهبود کیفیت هوای محیط کمک می‌کنند.
بوهای نامطبوع که به ویژه در محیط‌های آشپزخانه یا سایر فضاهای مشابه وجود دارد، می‌تواند با فیلترهای ذغالی برطرف شود. این فیلترها به واسطه ویژگی‌های جذب کنندگی قوی خود، بوها را از بین می‌برند.
به طور کلی، تجهیزات تصفیه هوا می‌توانند به دسته‌های مختلفی تقسیم شوند: فیلترهای خشک، فیلترهای روغنی، فیلترهای ذغالی، فیلترهای الکترواستاتیکی، فیلترهای فرابنفش، ایرواشرها و هودهای آشپزخانه. هر کدام از این تجهیزات و فیلترها با توجه به نوع آلودگی که قصد داریم از بین ببریم، انتخاب و استفاده می‌شوند.
پیشنهاد ویژه: تجهیزات موتورخانه
فیلتر خشک
فیلترهای تصفیه هوا از جمله اجزای کلیدی سیستم‌های تهویه مطبوع هستند و در انواع مختلف برای انواع کاربردها طراحی شده‌اند. یکی از انواع رایج این فیلترها، فیلترهای خشک هستند که از مواد مختلفی چون پارچه، سلولز، صفحات متخلخل یا رشته‌های آلومینیومی ساخته می‌شوند. این فیلترها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: یکبار مصرف و تمیزشدنی.
فیلترهای یکبار مصرف که معمولاً از مواد غیرقابل شستشو ساخته می‌شوند، به محض کثیف شدن باید تعویض شوند. در حالی که فیلترهای تمیزشدنی قابلیت شستشو و استفاده مجدد را دارند، که این ویژگی می‌تواند به کاهش هزینه‌های عملیاتی کمک کند.
این نوع فیلترها به ویژه در دستگاه‌های فن کوئل و هواساز به کار می‌روند و برای جذب ذرات گرد و غبار و ناخالصی‌های جامد مؤثر هستند. طراحی ساده و کارایی مناسب آنها باعث شده است که این فیلترها به طور گسترده‌ای در تاسیسات تهویه مطبوع استفاده شوند.
فیلترهای HEPA و ULPA نیز نمونه‌های پیشرفته‌تری از فیلترهای خشک هستند که با کارایی بسیار بالا برای جذب ذرات بسیار ریز طراحی شده‌اند. این فیلترها، به دلیل قابلیت جذب ذرات در مقیاس نانو، در محیط‌هایی که نیاز به هوای بسیار پاک و عاری از آلاینده‌ها دارند، مانند بیمارستان‌ها و آزمایشگاه‌ها، بسیار مفید واقع می‌شوند.
فیلتر هپا
فیلتر HEPA (High Efficiency Particulate Air) یکی از پیشرفته‌ترین تکنولوژی‌های تصفیه هوا است که به طور ویژه برای به دام انداختن ذرات بسیار ریز طراحی شده است. این فیلترها می‌توانند ذرات به اندازه 0.3 میکرون را با کارایی بالا جذب کنند، که این اندازه از بسیاری از آلاینده‌های معمولی در محیط‌های داخلی کوچکتر است.
ساختار فیلتر HEPA شامل الیاف شیشه‌ای بافته‌شده به شکل شبکه‌ای است که درون قاب‌های محکم آلومینیومی جای گرفته‌اند. این الیاف شیشه‌ای به دلیل ویژگی‌های خاص خود، مانند سطح داخلی وسیع و الگوی تصادفی، قادر به فیلتر کردن ذرات بسیار ریز هستند. الیاف شیشه‌ای به صورت لایه‌لایه و با فاصله‌های مختلف درون فیلتر قرار دارند که این لایه‌بندی موجب می‌شود ذرات معلق به دام بیفتند و نتوانند از میان فیلتر عبور کنند.
فیلترهای HEPA به دلیل کارایی فوق‌العاده‌اشان، در مکان‌هایی که نیاز به تصفیه هوای بسیار دقیق است، مانند اتاق‌های تمیز، بیمارستان‌ها و محیط‌های صنعتی، استفاده می‌شوند. این فیلترها به طور مؤثر ذرات آلرژن، گرد و غبار، دوده و حتی برخی از میکروارگانیسم‌ها را از هوا پاک می‌کنند و به بهبود کیفیت هوای داخلی کمک می‌کنند.
پیشنهاد ویژه: تجهیزات استخر
فیلتر اولپا
فیلتر ULPA (Ultra Low Penetration Air) یکی از پیشرفته‌ترین فیلترهای تصفیه هواست که به طور خاص برای جذب ذرات بسیار ریز طراحی شده است. این فیلترها قادرند ذراتی به اندازه 0.12 میکرون را نیز به دام بیندازند، که نسبت به فیلترهای HEPA، که توانایی جذب ذرات 0.3 میکرون را دارند، دقت بالاتری دارند.
ساختار فیلتر ULPA شامل الیاف شیشه‌ای فوق‌العاده ریز است که به صورت متراکم و به شکل شبکه‌ای درون قاب آلومینیومی قرار دارند. این الیاف به گونه‌ای بافته شده‌اند که توانایی فوق‌العاده‌ای در به دام انداختن ذرات ریز از خود نشان می‌دهند. بافت شبکه‌ای و تراکم بالا این الیاف، فضای بیشتری برای به دام انداختن ذرات ایجاد می‌کند و در نتیجه، کارایی فیلتر در تصفیه هوا بهبود می‌یابد.
فیلترهای ULPA به دلیل قابلیت‌های بالای خود در حذف ذرات فوق‌العاده ریز، در محیط‌های حساس و دقیق مانند آزمایشگاه‌ها، اتاق‌های تمیز و مراکز تحقیقاتی استفاده می‌شوند. این فیلترها نه تنها ذرات معلق مانند گرد و غبار و آلرژن‌ها، بلکه برخی از میکروب‌ها و ذرات آلوده بسیار ریز را نیز از هوا جدا می‌کنند و به این ترتیب، کیفیت هوای داخلی را به سطحی بسیار بالا ارتقا می‌دهند.
فیلتر روغنی
فیلترهای روغنی که برای تصفیه هوا در سیستم‌های تهویه طراحی شده‌اند، به‌ویژه برای شرایطی که هوا حاوی ذرات چسبناک و روغنی است، بسیار مؤثرند. این فیلترها معمولاً از الیاف فلزی یا سلولزی ساخته می‌شوند و به دو نوع دستی و اتوماتیک تقسیم می‌شوند.
در فیلترهای دستی، پس از استفاده، می‌توان فیلتر را از سیستم جدا کرده و با آب و محلول‌های پاک‌کننده شست. پس از تمیز کردن، فیلتر باید در روغن مخصوص غوطه‌ور شود تا توانایی جذب خود را حفظ کند و سپس دوباره به سیستم بازگردانده شود. این نوع فیلترها مناسب محیط‌هایی هستند که نیاز به تمیزکاری دوره‌ای دارند و به تعمیر و نگهداری منظم نیاز دارند.
فیلترهای اتوماتیک، فرآیند تمیز کردن خودکار دارند. این فیلترها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که شامل دو چرخ دنده در بالا و پایین با شبکه‌های فلزی به صورت نوار هستند. یک الکتروموتور به آرامی این چرخ دنده‌ها و نوارهای فیلتر را به گردش در می‌آورد. در این فرآیند، فیلترهای موجود بر روی نوار متحرک به سمت پایین حرکت کرده و از یک تشتک روغن عبور می‌کنند که آلودگی‌های جذب شده از آنها پاک می‌شود. سپس فیلترها پس از غوطه‌ور شدن در روغن به سمت بالا حرکت کرده و به مسیر جریان هوا برمی‌گردند. این سیستم اتوماتیک باعث کاهش نیاز به تعمیر و نگهداری دستی می‌شود و به‌ویژه در محیط‌های با حجم بالای آلودگی مناسب است.
مطالعه بیشتر: پکیج موتورخانه
فیلتر ذغالی
فیلترهای تصفیه هوا که از زغال پوست نارگیل ساخته می‌شوند، به خاطر قابلیت جذب فوق‌العاده ذرات جامد و گازهای بدبو شناخته شده‌اند. این فیلترها معمولاً با استفاده از زغال فعال که از پوست نارگیل تولید می‌شود، ساخته می‌شوند و قادرند بوی نامطبوع و ذرات معلق در هوا را به‌طور مؤثری جذب کنند. با گذر زمان و استفاده مداوم، خاصیت جذب این فیلترها کاهش می‌یابد، بنابراین برای بازگرداندن کارایی آنها باید فیلتر را با حرارت‌دهی مجدداً فعال کرد.
فیلترهای الکترواستاتیک به روش متفاوتی عمل می‌کنند. این فیلترها از طریق ایجاد بار الکتریکی بر روی ذرات معلق در هوا عمل می‌کنند و معمولاً پس از فیلترهای معمولی نصب می‌شوند تا ذرات ریزتر که از فیلترهای قبلی عبور کرده‌اند، جذب شوند. در این نوع فیلترها، یک رشته سیم با ولتاژ بالا که بین دو قطب منفی معلق است، باعث ایجاد یک میدان الکترواستاتیکی می‌شود. این میدان بار مثبت به ذرات عبوری القا می‌کند، که باعث می‌شود این ذرات به صفحات جمع‌آوری با بار منفی جذب شوند. فیلترهای الکترواستاتیک از جریان مستقیم با ولتاژ بالا بین 6000 تا 12000 ولت استفاده می‌کنند، که این ویژگی به آنها کمک می‌کند تا ذرات بسیار ریز را با دقت بالایی به دام اندازند.
اشعه فرابنفش
اشعه فرابنفش (UV) به‌عنوان یک ابزار قدرتمند برای نابودی باکتری‌ها در سیستم‌های تهویه مطبوع شناخته می‌شود. این تکنولوژی با استفاده از لامپ‌های UV، که معمولاً در دو نوع محلی و مرکزی نصب می‌شوند، به‌طور مؤثری میکروب‌ها و پاتوژن‌های موجود در هوا را از بین می‌برد. در نصب مرکزی، لامپ‌های UV درون هواسازها یا در کانال‌های هوای اصلی قرار می‌گیرند و با تابش اشعه UV به جریان هوای عبوری، محیطی بهداشتی‌تر را فراهم می‌کنند. این نوع نصب به کاهش بار میکروبی در تمام سیستم کمک می‌کند و به‌ویژه برای فضاهای بزرگ و تجاری مناسب است.
از سوی دیگر، مواد شیمیایی مانند پروپیلن و تری‌اتیلن‌گلیکول نیز به‌عنوان گزینه‌هایی برای حذف باکتری‌ها مطرح هستند. این مواد قادرند باکتری‌ها را در سطح شیمیایی کنترل کنند، اما استفاده از آنها نیازمند دقت و تدابیر خاصی است. در صورتی که این مواد به درستی مدیریت نشوند، ممکن است خود منجر به بروز مشکلات بهداشتی و حساسیت‌های شیمیایی شوند. بنابراین، استفاده از مواد شیمیایی برای تصفیه هوا باید با احتیاط و با رعایت استانداردهای ایمنی انجام شود تا از ایجاد مشکلات جدید جلوگیری گردد.
مطالعه بیشتر: تاسیسات استخر و جکوزی
ایرواشر یا هواشوی
ایرواشرها به عنوان تجهیزات تهویه‌ای چندکاره، علاوه بر افزایش رطوبت و سرمایش تبخیری، توانایی چشمگیری در تصفیه هوا از ذرات معلق مانند گرد و غبار و دوده دارند. این سیستم‌ها با بهره‌گیری از آب به‌عنوان وسیله‌ای برای جذب و حذف آلودگی‌های هوا عمل می‌کنند، به‌طوری که جریان هوای آلوده از میان آب عبور می‌کند و ذرات معلق به واسطه تماس با قطرات آب، جذب و از هوا حذف می‌شوند.
در روش دیگری، کوئل‌های آب سرد به‌عنوان یک ابزار مؤثر در تصفیه هوا شناخته می‌شوند. این کوئل‌ها که با آب سرد پر شده‌اند، وقتی که دمای آنها از دمای نقطه شبنم هوا پایین‌تر است، موجب تقطیر رطوبت موجود در هوا می‌شوند. این تقطیر به‌صورت قطرات آب روی سطح کوئل نشسته و به‌طور طبیعی، به عنوان یک فیلتر آب عمل می‌کند که ذرات معلق و آلودگی‌های موجود در هوا را به دام می‌اندازد.
نوع دیگر فیلترهای تصفیه هوای آبی شامل استفاده از پارچه‌های پنبه‌ای مرطوب است. این پارچه‌ها در قاب‌های مخصوص قرار داده می‌شوند و به‌طور پیوسته با پاشش آب مرطوب نگه داشته می‌شوند. با این روش، پارچه‌ها به طور دائم رطوبت خود را حفظ کرده و به جذب ذرات معلق و آلودگی‌های هوا کمک می‌کنند. این سیستم، همزمان با فراهم کردن هوای تمیزتر، به حفظ رطوبت مطلوب در فضا نیز کمک می‌کند.
فیلتر کیسه ای
فیلترهای کیسه‌ای به عنوان یک گزینه مؤثر در تصفیه هوا، از ساختاری ویژه برای بهبود کیفیت هوای داخلی بهره می‌برند. این فیلترها به‌طور معمول از چندین لایه موازی تشکیل شده‌اند که با استفاده از الیاف شیشه‌ای ساخته شده‌اند. طراحی این فیلترها به گونه‌ای است که هوا از میان این لایه‌ها عبور کرده و ذرات معلق در آن جذب می‌شود.
ویژگی برجسته فیلتر کیسه‌ای این است که قادر است به‌طور مؤثر ذرات گرد و غبار را با بازدهی بین 45 تا 95 درصد از هوا حذف کند. این فیلترها به دلیل داشتن صفحات متعدد و استفاده از الیاف شیشه‌ای، سطح وسیع‌تری برای فیلتر کردن فراهم می‌آورند و این امر به کاهش فشار هوا و افزایش عمر مفید فیلتر کمک می‌کند.
علاوه بر این، فیلتر کیسه‌ای به دلیل طراحی خاص خود، می‌تواند در برابر ذرات بزرگتر و کوچکتر عملکرد بهتری نسبت به فیلترهای ساده‌تر داشته باشد. این فیلترها معمولاً در سیستم‌های تهویه مطبوع و تصفیه هوا استفاده می‌شوند و به طور چشمگیری کیفیت هوای محیط را بهبود می‌بخشند.
مطالعه بیشتر: راه اندازی موتورخانه
هود
هودهای آشپزخانه‌های صنعتی به عنوان تجهیزات کلیدی در حفظ کیفیت هوای داخلی و جلوگیری از تجمع آلودگی‌ها طراحی شده‌اند. این هودها با ساختاری فلزی و اغلب به شکل هرم یا قوس، به گونه‌ای طراحی شده‌اند که گازها و بخارات ناشی از پخت و پز را به طور مؤثر جذب کنند.
عملکرد هودهای صنعتی بر اساس اصول جابه‌جایی هوا استوار است؛ این دستگاه‌ها با استفاده از کانال‌های متصل به سیستم هواکش، جریان هوای آلوده را به بیرون هدایت می‌کنند. در این هودها، فیلترهای خشک نقش اساسی در به دام انداختن ذرات معلق، چربی‌ها، و دوده‌های حاصل از پخت و پز دارند. فیلترها می‌توانند از مواد مختلفی مانند فلز یا الیاف مصنوعی ساخته شوند و به نحوی طراحی شده‌اند که بتوانند ذرات بزرگ و کوچک را جذب کنند.
در صورت عدم استفاده از فیلتر، ذرات چربی و دوده می‌توانند به سرعت در کانال‌های هوا و اجزای هواکش تجمع یابند و موجب انسداد، کاهش کارایی، و حتی آسیب به تجهیزات شوند. این مشکل می‌تواند به افزایش هزینه‌های تعمیر و نگهداری منجر شود و همچنین عملکرد کلی سیستم تهویه را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین، فیلترها در هودهای آشپزخانه‌های صنعتی نه تنها به حفظ کیفیت هوای داخلی کمک می‌کنند بلکه به بهبود عمر مفید و کارایی سیستم‌های تهویه مطبوع نیز می‌افزایند.
جمع بندی
در این مطلب به بررسی انواع فیلتر تصفیه هوا و کاربرد آن پرداختیم. مجموعه تخصصی آراز صنعت به عنوان مجموعه تخصصی در زمینه فروشگاه تاسیسات موتورخانه، تولید کننده انواع تاسیسات و تجهیزات موتورخانه است. جهت خرید تجهیزات استخر و موتورخانه کافی است که با شماره پشتیبانی آراز صنعت ۰۹۰۳۸۰۰۸۰۵۲ تماس گرفته و انواع تاسیسات ضروری موتورخانه را از سراسر ایران سفارش دهید.
